De Amerikaanse ‘Guideline on the treatment of blood cholesterol to reduce atherosclerotic cardiovascular risk in adults’ breekt met het idee dat statines het cardiovasculaire risico beperken doordat ze ‘het cholesterolniveau’ verlagen. ‘Statines moeten vooral begrepen worden als medicijnen die het cardiovasculair risico verlagen, niet zozeer de cholesterol,’ schrijft prof. Harlan Krumholz in een editorial van de BMJ.
Zijn uitspraken lijken revolutionair, want patiënten, academici en publieke gezondheidszorg lijken al decennialang geobsedeerd te zijn door het lipideprofiel. Terwijl er genoeg trials bewezen hebben dat een lagere LDL-cholesterol niet noodzakelijk een lager cardiovasculair risico inhoudt en dat er veel onzekerheid bestaat rond het dogmatische streven naar ‘optimale cholesterolwaarden’. Of in de woorden van Krumholz: ‘[…] the push to chase targets was based on speculation, not on direct trial evidence, and opened the door to the use of drugs that had not been fully tested.’ Ondertussen hebben bedrijven winsten van miljarden dollars kunnen halen door het idee van ‘optimale cholesterolwaarden’ te promoten.
De nieuwe richtlijnen betreffen cardiovasculair risico, en het cholesterolprofiel is daar maar een facet van. Sommige patiënten met een licht verhoogde LDL hoeven niet behandeld te worden, terwijl andere patiënten met een normale waarde wel tot de hogerisicogroep behoren.
Ook opmerkelijk is de oproep van Krumholz om de patiënt erbij te betrekken. Wat vindt de patiënt zelf van de voor- en nadelen van een bepaalde behandeling? Zijn mening wordt nooit gevraagd, maar hij mag meer inzicht krijgen in dit verhaal, zodat hij zelf een goede beslissing kan nemen. Uiteindelijk moet het een gezamenlijk beslissingsproces worden.
Tot slot: de nieuwe richtlijnen bepalen duidelijk dat pas op medicatie overgegaan mag worden van zodra leefstijlaanpassingen uitgeput zijn!
Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:C2054
Klik hier om meer informatie te krijgen en voor het maken van een afspraak.